Во морските длабочини, таму каде што светлината не допира, звукот е сè. За китовите, делфините, па дури и мали школки, звукот претставува начин на ориентација, комуникација, лов и преживување. Но, денес овој природен „јазик“ е загушен од сè погласниот шум на човечката активност. Добредојдовте во светот на акустичното загадување – една од најмалку забележаните, но најзагрижувачки форми на загадување на планетата.
Што претставува акустичното загадување?
Акустичното или звучното загадување во океаните претставува присуство на неприродни, често континуирани или интензивни звуци, создадени од луѓето. Најчести извори се:
-
Моторите и пропелерите на комерцијалните бродови;
-
Подводните експлозии за наоѓање на нафта и гас;
-
Воени сонари со висока фреквенција;
-
Подводна градежна активност и инсталирање на инфраструктури.
Овие звуци се пренесуваат преку вода далеку поефикасно отколку преку воздух, па така можат да се слушаат стотици километри од изворот, предизвикувајќи постојан стрес и дезориентација кај животните.
Последици за морскиот свет
Неколку научни студии веќе докажаа дека акустичното загадување има сериозни последици:
-
Китовите и делфините губат ориентација и се насукуваат на брегот;
-
Школките и лигњите престануваат да се репродуцираат кога се изложени на индустриски звуци;
-
Рибите се плашат и се повлекуваат од области што им се природно пребивалиште.
Во 2000 година, по голема вежба со воен сонар во Карибите, забележано е масовно насукување на китови на бреговите на Бахамите – еден од првите аларми за светот.
Што може да се направи?
Иако проблемот звучи како нешто далечно, решенијата се реални и применливи:
-
Тивки технологии за бродови, кои користат побавни пропелери и специјален дизајн за намалување на бучавата;
-
Заштитени „тишини зони“ во океаните каде што е забранета човечка активност;
-
Нови закони и регулативи кои ќе го ограничат користењето на агресивни звуци, особено близу до подрачја со висока биолошка разновидност.
Тишината како спас
Акустичното загадување е опасност што не се гледа, но се чувствува – најмногу од оние кои немаат глас во јавноста: морските суштества. Додека го славиме технолошкиот напредок и глобалната поврзаност, време е да ги слушнеме и тие – или барем, да им дозволиме повторно да се слушнат меѓусебно.
